تأثیر عقیده ‏ها و باورهای دینی بر آرایه ‏های زیورآلات ترکمن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه صنایع دستی و پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران ،بابلسر،ایران

2 کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.

10.22080/hpai.2024.4621

چکیده

چکیده
بسیاری از نقش‌ها و طرح‌های انواع زیورآلات ترکمنی، متآثر از عقیده‌ها و باورهای دینی مردم در نواحی مختلف روستایی، عشایری و شهری ترکمن‌نشین بوده است. انواع آرایه‌های زیورآلات ترکمن، بسیاری از عقیده‏ها و باورهای اسلامی، توتمیزم و سایر آیین‌ها را چون رازهایی نهفته در دل خود پنهان می‏دارند تا برای آنان که می‏دانند و یا از میان علامت‌ها و نشان‌ها، اسرار را کشف می‏کنند، رخ بنمایند. تنوع عقیده‏ها و توتم‏ها در قوم ترکمن سبب گردیده است تا گونه‏های فراوانی از نقش‌ها، برای کاربردهای مختلف در زیورآلات ترکمن خلق و ماندگار شوند. آن‌چه که در هنر ترکمن بیشتر خودنمایی می‌کند، باور و آداب و رسوم گوناگون این قوم است. بسیاری از این نقش‌ها برگرفته از نوع عقیده و باور آنهاست و هنرمند ترکمن آن را به شکل انتزاعی در هنر خود پیاده می‌کند. در باور ترکمن این زیورها علاوه بر جنبة تزیینی، آن‌ها را در مقابل نیروهای ناشناخته حمایت می‌کند. هدف از این پژوهش، ضمن بیان اجمالی از ویژگی‌های زیورآلات ترکمن، بررسی چگونگی و گوناگونی تأثیر باور و عقیده بر زیورآلات ترکمن و به‌ویژه باورهای مذهبی است. در این پژوهش، که از شیوة توصیفی – تحلیلی استفاده گردید، با توجه به محدودیت منابع، تأکید بر مطالعات میدانی و به‌ویژه مشاهدة آثار برگزیده از نمونه‌های موجود در مراکز فروش زیورآلات، مجموعه‌های شخصی و خانوادگی و نیز مصاحبه با استادان زیورساز ترکمن و مطالعة برخی نمونه‌های چاپ‌شده در منابع مختلف مد نظر قرار گرفت

کلیدواژه‌ها

تاریخ هنر ایران دوره اسلامی
دوره 1، شماره 1
شهریور 1402
صفحه 69-91

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار